Borsada Alım Satım Nasıl Yapılır?

Borsa üzerinde mevcut olan türev piyasalarını satın alıp veya satışı yapabilmemiz için ilk başta bir aracı (yatırım) kuruluşunu araştırıp seçmemiz gerekiyor, sonrasında ise belirlemiş olduğumuz aracı kuruma bir yatırım hesabı oluşturmamız gerekiyor ve ardından yatırım hesabımıza fon (para) yatırmamız gerekmektedir.

Aracı (Yatırım) Kuruluşların Araştırılıp Seçilmesi

SPK’nın belirlemiş olduğu türev araçlarının borsa üzerinde işlem yapabilmemiz için ilk başta aracı kurumu belirlememiz gerekiyor. Bu işlemleri (alım ve satım) bankalar üzerinden de gerekli şartnameleri imzaladıktan sonra yatırım hesaplarımız üzerinden yapabiliriz. Bankalar dışında SPK (Sermaye Piyasası Kurulu)’ndan alınan yetki ve yetki belgesine sahip birçok aracı yatırım kuruluşları mevcuttur. Bu aracı kuruluşlar üzerinden de alım-satım işlemlerimizi gerçekleştirebiliriz.

Yatırım Hesabının Açılması

Aracı (yatırım) kuruluşumuzu seçtikten sonra; Banka üzerinden yapılacak ise internet bankacılığından veya banka şubeleri üzerinde işlemlerimi gerçekleştirip yatırım hesabımızı açtırabiliriz. Fakat SPK’nın yetkilendirilmiş bir kurum olacak ise, kurumun belirtmiş olduğu gerekli belgeleri (Çerçeve sözleşmeleri ve Risk bildirimi formu imzalanması) ve işlemleri yaptıktan sonra yatırım hesabının açılmasını talep ediyoruz. Yatırım hesabımız ile borsa üzerinde (hisse senedi, döviz vs.) gibi araçların alım-satım işlemlerini yerine getirebiliyoruz.

Yatırım Hesabına Fon (Para) Yatırılması

Yatırım hesabını açtıktan sonra, yatırım hesabına alım-satım işlemlerimizi yapabilmemiz için fon (para) yatırmamız gerekmektedir. Bu yatırmış olduğumuz fonlar ile SPK’nın belirlemiş olduğu türev araçları alabiliriz ve tabi ki almış olduğumuz türev açarların belirli bir komisyon oranları da olabilir.

Aracı kuruluş kurumunuz banka ise vadesiz hesabınız üzerinden alım-satım işlemlerini yerine getirebilirsiniz. Fakat banka dışında (SPK’nın yetki belgesi vermiş olduğu) kurumlara ise alternatif yöntemler ile fon yatırabilirsiniz.

Alım-Satım İşlemlerinin Yapılması

Aracı kurumunuz da hesabınız açıldıktan sonra ve gerekli işlemler yapıldıktan sonra (hesabınızın sözleşmeleri imzalanması) ve açılışının yapılması. Sermaye Piyasası Kurulunca belirlenmiş olduğu türev araçları doğrultusunda işlem yapabilirsiniz. Banka üzerinde mevcut olan internet bankacılığı üzerinden (hisse senedi vs. alım-satım) kısmında işlemlerimizi gerçekleştirebiliriz. Diğer yatırım kuruluşlarında ise kendi geliştirmiş olduğu sistemler ile alım-satım işlemlerimizi yerine getirebiliriz. Alım ve satım işlemlerinde belli türde ve tarzlı bir şekilde gerçekleştirebiliriz.

Alım İşlemlerine Giriş; Serbest Fiyatlı Emir ve Limitli Emir üzerine alım işlemleri gerçekleştirebiliriz.

Serbest Fiyatlı Emir; Almak üzere olmuş olduğumuz hisse senedinin BİST üzerinden alımının serbestçe bir şekilde gerçekleştirilmesi ve alım işleminin yapılmasıdır.

Limitli Fiyatlı Emir; Almak üzere olmuş olduğumuz türev araçlarının belirlenmiş olduğunuz fiyat üzerinden alım emrini gerçekleştirebilirsiniz.

Satım İşlemlerine Giriş; Serbest Fiyatlı Emir ve Limitli Emir üzerine alım işlemleri gerçekleştirebiliriz.

Serbest Fiyatlı Emir; Almış olduğumuz türev aracının satmaya karar vermiş olabiliriz, BİST üzerinden alımının serbestçe bir şekilde gerçekleştirilmesi ve satış işleminin yapılmasıdır.

Limitli Fiyatlı Emir; Almış olduğumuz türev aracının satmaya karar vermiş olabiliriz, Limitli Fiyatlı Emir, belirlemiş olduğumuz fiyat üzerinden satım işlememizi gerçekleştirebiliriz.